Krisja Abelman komt met ons ontbijten vandaag, dat werd enige tijd geleden al aangekondigd. Over effectuation zal het gaan, en om erin te komen stelt Krisja ons in twee rijen op, tegenover elkaar. ‘Geef dit touw eens door,’ instrueert ze, ‘zodat het jullie allemaal verbindt?’ Dit geeft gezellige hilariteit. Er volgen een paar opdrachtjes, zoals ‘de tegenover elkaar staande personen gaan aan het touw hangen, en beiden zorgen ervoor dat de ander niet omvalt.’
Na de touw-exercitie spreken wij eerst over strategie. Je zou dit kunnen definiëren als ‘het maken van toekomstbestendige keuzes om visie en missie te realiseren.’ Dit heeft veel te maken met inspiratie, stelt Krisja; iedereen haalt dat ergens anders vandaan. De een haalt zijn of haar inspiratie uit een boswandeling, de ander uit een museum. Iedereen heeft het echter altijd bij zich – je kunt erop terugvallen.
Zo komt onze gast bij effectuation terecht. ‘Het hele idee erachter is dat onverwachte gebeurtenissen geen bedreigingen vormen, maar kansen,’ legt Krisja uit. Marktonderzoek en spreadsheets zijn (te) vaak de basis voor strategische beslissingen; het kan ook anders. De vijf principes van effectuation werden geformuleerd door de Indiase Saras Sarasvathy. Wat een prachtige naam! Bijna net zo mooi als Mihaly Csikszentmihalyi (van de flow-methode), maar dit geheel terzijde.
Saras Sarasvathy interviewde, voor haar promotieonderzoek, succesvolle ondernemers. Zij wilde weten wat deze mensen wezenlijk anders deden dan managers die zich sterk richten op strategische planning. Wat is het geheim van het succes van ‘de groten?’ Uiteraard willen wij van Half Acht dat graag weten.
Bird in the hand
Wacht niet tot je een geniaal idee invalt, maar werk met wat er al is. Niet speuren naar marktkansen, maar analyseren wat je al in huis hebt. Je neemt dus de beschikbare middelen als uitgangspunt.
Affordable loss
Ondernemers zijn nogal gewend om na te denken over wat iets oplevert, maar je kunt het ook omdraaien: ‘Wat is het me waard?’ Succesvolle ondernemers zijn niet bang voor het nemen van risico’s, maar blijken ze niet op te zoeken. Wat is het verlies als het project in het water valt, en kan ik mij dat veroorloven?
Lemonade
Van wat je niet had voorzien, kun je alsnog wel een succes maken als je daarvoor openstaat. Iets dat onverwacht op je pad komt, kun je perfectioneren. Serendipiteit speelt hierbij een rol; dit betekent dat je iets vindt waarnaar je niet op zoek was. Voorbeeld: aspirine, ontwikkeld als koorts- en ontstekingsremmer, bleek ook een goed middel te zijn tegen bloedstolling.
Crazy quilt
Niet ‘hee, wat een goed idee, daar gaan we nog even over nadenken’ maar ‘kom op, we gaan het gewoon proberen!’ Het gaat bij dit principe om vertrouwen en openheid. In dialoog met potentiële samenwerkingspartners worden de kaarten op tafel gelegd. Door op weg te gaan, ontdek je vanzelf waartoe het leidt.
Pilot in the plane
Het devies is hier: timmer het takenpakket van medewerkers niet helemaal dicht met formats, afspraken en procedures. Stel in plaats daarvan een paar kaders waarbinnen individuen zich vrij kunnen bewegen. Om flexibel te kunnen inspelen op ontwikkelingen, is er ruimte en slagvaardigheid nodig. Dit betekent dat je af en toe rust moet nemen voor reflectie: ‘brengt deze stap mij bij mijn doel?’
Zie het filmpje waar dit allemaal nog eens wordt uitgelegd.
